Luka Brijuni

Brod iz Fažane uplovljava u luku na otoku Veli Brijun. U luci je nekad postojala antička vila rustika. Njezini ostaci otkriveni su prilikom gradnje hotela krajem 19. stoljeća, ali na žalost vila nije nikada istražena. Sada se, i uz najbolju volju, više nema što istražiti jer su kameni blokovi iz antičke vile rustike ugrađeni u temelje hotela. Nakon vile rustike izgleda da je u luci bilo svojevrsno „zatišje“; život se odvijao u obližnjoj uvali Verige (maritimna vila) i na drugoj strani otoka u uvali Dobrika (vila rustika, kasnije naselje Kastrum). U 12.st. u luci su akvilejski patrijarsi sagradili romaničku kulu. Na prijelazu iz 12. u 13.st. uz kulu je sagrađena i stambena zgrada. Dolaskom Kupelwiesera na Brijune kula je postala stan obitelji šumara Alojza Čufara. 

Brijuni su priznali mletačku vlast 1331. godine. U 16.st. uz kulu je sagrađen mletački kaštel, a u blizini i crkva Svetog Germana (crkva je sagrađena 1481. na temeljima starije crkvice). Crkveni zidovi bili su bogato ukrašeni freskama. Na žalost, freske su uništene u požaru 1896. Nakon požara crkva je obnovljena (obnovljena je i relativno nedavno) i u njoj je danas izložba. U crkvi se nalaze replike najpoznatijih istarskih fresaka i glagoljaških natpisa, kameni fragmenti iz rimskih vila koje su postojale na Brijunima, nadgrobne ploče nekadašnjih stanovnika Brijuna. Na podu je mozaik otkriven u maritimnoj vili u uvali Verige. Nakon epidemije kuge 1504. sagrađena je i crkvica Svetog Roka, zaštitnika od kuge. Vrijedi znati da je u zlatno doba Kupelwiesera, luka izgledala drugačije nego danas. Tada je luka izgledala poput malog gradića jer su se duž cijele obale nalazile niske zgrade hotelskog kompleksa. Veliki dio tih zgrada srušen je u savezničkom bombardiranju u 2. svjetskom ratu.