Valbandon - Vala Abbandonata

Valbandon je naselje između Štinjana i Fažane s poznatom uvalom Valbandon. Ime Valbandon nastalo je od talijanskog „Vala Abbandonata“ (napuštena uvala). Naime, u antici je u uvali postojala luksuzna rimska vila. Kompleks vile sa svim popratnim sadržajima nalazio se duž obale većeg dijela uvale. Po raskoši, vila se mogla uspoređivati s maritimnom vilom u uvali Verige na Velom Brijunu. Vila u Valbandonu napuštena je negdje u 5.st. 

Ruševine antičke vile danas više ne postoje, no ljudi su ih gledali stoljećima. Vjerojatno su upravo zbog ruševina ljudi nazvali uvalu Valla Abbandonata. Tada u zaleđu nije postojalo naselje već samo poneka stancija. Na starim kartama za uvalu Valbandon koristili su se nazivi Val Bandano, Val Bandone i slični nazivi. Tek nastankom većeg naselja naziv Valbandon prestaje biti samo naziv za uvalu i postaje naziv za cijelo naselje.